در پدیده‌ای کم‌نظیر، ماه و مریخ و دو ستاره پلوکس و کاستور امشب در یک اجتماع آسمانی چشمگیر قرار می‌گیرند.
گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس؛ اخترشناسان می‌گویند امشب شاهد یک پدیده جذاب از اجتماع ماه و مریخ با دو ستاره در آسمان شب خواهیم بود. این پدیده که از غروب خورشید تا سپیده‌دم با چشم غیرمسلح قابل رویت است با اجتماع ماه، مریخ و دو ستاره به نام‌های پلوکس و کاستور شکل می‌گیرد که این اجرام امشب از دید ناظران زمین در کنار هم دیده می‌شوند.وقتی چند جرم در آسمان شب شامل ماه و سیارات و ستاره‌ها نزدیک به یکدیگر دیده شوند، اخترشناسان از این پدیده با عنوان «اجتماع» یاد می‌کنند. این رخداد زمانی اتفاق می‌افتد که این اجرام آسمانی از دید ناظر زمینی در یک راستا یا در نزدیکی ظاهری از یکدیگر قرار می‌گیرند. در زمان اجتماع، موقعیت ماه می‌تواند در مراحل مختلف مانند هلال، تربیع، یا بدر (کامل) باشد.در رویداد نجومی امشب، مریخ با رنگ سرخ متمایزش درخشش خاصی به این منظره می‌دهد. پلوکس و کاستور نیز که دو ستاره درخشان از صورت فلکی جوزا هستند، جلوه زیبایی به این پدیده می‌دهند. مریخ کمی درخشان‌تر از دوستاره کاستور و پلوکس به رنگ نارنجی است؛ درحالی‌که کاستور سفید و آبی‌تر به‌نظر می‌رسد.
کاظم کوکرم سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران در ارتباط با این پدیده می‌گوید: « ما امشب بعد از غروب خورشید اگر رو به مشرق بایستیم، طلوع ماه را شاهد هستیم. در سمت چپ ماه، سه جرم درخشان در یک خط دیده می‌شوند که به ترتیب از پایین به بالا درخشان‌ترین آن‌ها سیاره مریخ است که این شب‌ها در وضعیت نزدیک به مقابله نیز قرار دارد. مقابله یعنی این که زمین در حدفاصل خورشید و مریخ قرار می‌گیرد و فاصله نزدیک‌تری با مریخ پیدا می‌کند. به‌همین علت این شب‌ها مریخ در اوج درخشش خود دیده می‌شود. کمی بالاتر از مریخ، ستاره پلوکس را از صورت فلکی جوزا شاهد خواهیم بود و کمی بالاتر از پلوکس، ستاره کاستور را از همین صورت فلکی می‌بینیم؛ به‌عبارتی امشب اجتماع ماه و مریخ، در صورت فلکی جوزا رخ می‌دهد. این سه جرم آسمانی پشت سر هم قرار گرفته‌اند و ماه هم در سمت راست آن‌ها دیده می‌شود.»
از کاستور و پلوکس چه می‌دانید؟
کاستور یک منظومه شش‌گانه ستاره‌ای است؛ یعنی آنچه با چشم غیرمسلح به‌صورت یک ستاره دیده می‌شود، در واقع مجموعه‌ای از شش ستاره است که در سه جفت جداگانه، به دور یکدیگر می‌چرخند. این ستاره به‌دلیل دمای بالای سطحی، رنگی سفید-آبی دارد.این ستاره در رأس شکل اساطیری صورت فلکی جوزا و در نزدیکی پلوکس قرار دارد و تفاوت ظاهری آن با پلوکس (رنگ سفید_ آبی کاستور و رنگ نارنجی پلوکس) باعث زیبایی این زوج آسمانی شده است. کاستور نه تنها از نظر علمی، بلکه از نظر زیبایی‌شناسی نیز یکی از جذاب‌ترین اجرام آسمان شب است.پلوکس نیز یکی از ستارگان برجسته آسمان شب و درخشان‌ترین ستاره صورت فلکی جوزا (Gemini) است. این ستاره غول‌پیکر نارنجی در حدود 38 سال نوری از زمین فاصله دارد و در مقایسه با بسیاری از ستارگان دیگر، نسبتا نزدیک به ماست.
سیاره سرخ منظومه شمسی را بیشتر بشناسید
مریخ (Mars) که در زبان فارسی به نام بهرام شناخته می‌شود، چهارمین سیاره از خورشید در منظومه شمسی و یکی از جذاب‌ترین اجرام آسمانی برای علاقه‌مندان به فضا است. این سیاره به دلیل رنگ سرخ خود، به سیاره سرخ مشهور است. این سیاره دارای دو قمر کوچک به نام‌های فوبوس و دیموس است که احتمالا سیارک‌هایی هستند که توسط گرانش مریخ به دام افتاده‌اند. مریخ تاکنون میزبان بسیاری از مأموریت‌های فضایی بوده است.
یک اجتماعی نجومی که تقریبا هر یک تا دو سال یک بار اتفاق می‌افتد
اجتماع ماه، مریخ، پولوکس و کاستور در آسمان امشب یک پدیده نجومی جذاب است که در آن این چهار جرم آسمانی در نزدیکی یکدیگر قرار می‌گیرند و نمایی زیبا و شگفت‌انگیز در آسمان شب ایجاد می‌کنند.به گفته کوکرم این پدیده تقریبا هر یک تا دو سال یک بار رخ می‌دهد و امشب در کل کره زمین پس از غروب خورشید تا سپیده‌دم قابل مشاهده است.تصویر زیر موقعیت ماه و مریخ ستاره‌های پلوکس وکاستور در صورت فلکی جوزا در افق مشرق تهران، ساعت ۱۸ و ۲۰ دقیقه شامگاه دوشنبه ۲۴ دی ۱۴۰۳ است که با نرم‌افزار استلاریوم شبیه‌سازیشده است.
علت جذابیت این پدیده چیست؟
در این رویداد، این اجرام به‌دلیل تفاوت‌های ظاهری درخشش، رنگ و اندازه، ترکیب زیبایی در آسمان شب ایجاد می‌کنند. مشاهده این اجتماع نیازی به تلسکوپ ندارد و به‌ویژه در آسمانی تاریک و بدون آلودگی نوری با چشم غیرمسلح نیز به‌خوبی قابل دیدن است.این نوع مقارنه آسمانی، یکی از فرصت‌های نادر برای لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی و عکاسی از آسمان شب است.کوکرم فاصله‌های این اجرام آسمانی با زمین در پدیده اجتماع ماه، مریخ، کاستور و پلوکس را این‌چنین توضیح می‌دهد: «امشب وقتی ماه را می‌بینیم فاصله تقریبی ماه تا زمین حدود 378 هزار کیلومتر است. فاصله تقریبی مریخ تا زمین 97 میلیون کیلومتر و فاصله ما تا ستاره پلوکس حدود 38 سال نوری (فاصله‌ای که نور در یک سال می‌تواند طی کند) و تا ستاره کاستور 51 سال نوری است. به عبارتی نوری که امشب از کاستور می‌بینیم 51 سال در راه بوده تا به ما برسد.»پدیده اجتماع ماه و سیارات فرصتی شگفت‌انگیز برای تماشای ترکیبی از اجرام آسمانی در کنار یکدیگر است که می‌تواند تجربه‌ای جذاب برای علاقه‌مندان به فضا و نجوم باشد.
