- چطور تحویل سال را با دقت ثانیه حساب می کنیم؟
در تقویم هجری خورشیدی، تحویل سال یک تعریف دقیقا نجومی دارد. لحظه ای است که از دید ناظر زمینی خورشید به نقطه مشخصی در آسمان می رسد که اصطلاحا اعتدال بهاری گفته می شود. در اعتدال بهاری که با شروع سال ما یکی است خورشید دقیقا از شرق طلوع می کند. نیاکان ما این پدیده را می شناختند و در ساخت بسیاری از بناهای نجومی این تقارن لحاظ شده است.
2– آیا طول سال(فاصله دو تحویل سال متوالی) ثابت است؟
خیر، اثرات گرانشی ماه و سیارات باعث می شود که طول سال تغییر کند. بنابراین با جمع و تفریق کردن عدد ثابتی نمی توان زمان تحویل سال های بعد را تعیین کرد. به طور متوسط طول سال 365 روز و 5 ساعت و 48 دقیقه است ولی در واقع می تواند تا حدود 20 دقیقه بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد.
3– آیا سال کبیسه هر 4 سال تکرار می شود؟
خیر. اگر کسر شبانه روز دقیقا 6 ساعت بود اینطور میشد ولی چون این مقدار کمی کمتر است در تقویم ما گاهی کبیسه 5 ساله داریم!
4- تحویل سال 1400 ساعت 13:7:28 سی اسفند 1399 است. تکلیف اون چند ساعت بعد از تحویل سال چی میشه؟! هر چند که تحویل سال رخ داده است و از نظر صرفا نجومی وارد سال جدید شدیم، ولی در تقویم هر روز از صفر بامداد شروع میشه تا ساعت 24. بنابراین در تقویم جز سال 1399 محسوب می شود
5– پس چرا گاهی تحویل سال را جز سال جدید حساب میکنیم؟
اگر تحویل سال قبل از ساعت 12 ظهر اول فروردین رخ دهد آن را جز سال جدید محسوب میکنیم ولی اگر در بعدازظهر رخ دهد چون بیشتر شبانه روز گذشته آن را جز سال قبلی در نظر میگیریم.
امیر حسن زاده (مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران)
